Ældre Kosmos og Kontaktbreve

3. Time

Esperanto indeholder et helt System af For- og Endestavelser, ved Hjælp af hvilke man kan danne nye Ord af de saakaldte "Ordrødder". En saadan Forstavelse er mal-, som giver et Ord den direkte modsatte Betydning af den oprindelige.

Eksempler:
La granda knabo estas inteligenta - Den store Dreng er intelligent
la malgranda knabo estas malinteligenta - Den lille Dreng er dum
Dum la somero la vetero ofte estas varma - Om Sommeren er Vejret ofte varmt
Hodiaŭ la vetero estas malbona kaj malvarma - Idag er Vejret daarligt og koldt
La malnovaj domoj estas belaj - De gamle Huse er smukke
Sed la nova domo estas malbela - Men det nye Hus er grimt
La lernanto estas sana - Eleven er rask
La juna viro estas en la kinejo - Den unge Mand er i Biografen
La maljuna viro estas tre laca - Den gamle Mand er meget træt
En la granda domo estas multaj homoj - I det store Hus er mange Mennesker
Nur malmultaj homoj iras sur la vojo - Kun faa Mennesker gaar paa Vejen

Opgave Nr. 2.

Oversæt følgende:

De smaa Huse er meget gamle
Idag er Drengen syg
Vinteren er lang, men Sommeren er kort
Drengene er ofte hjemme
Hunden er sjældent i Huset
Vejret er varmt om Sommeren

Oversættelse af Opgave Nr. 1

La bona knabo estas granda
la hundoj estas bonaj kaj grandaj
la inteligentaj knaboj estas hejme
kie estas la grandaj soldatoj
kie estas la flavaj rozej
la flavaj rozoj estas en la vazo

c udtales som et hurtigt ts
Pas paa ikke at lægge Trykket paa Forstavelsen mal-
Altsaa: malgranda, malbona, malbela o.s.v.
Læg Mærke til Forskellen mellem malnova og maljuna
nova - ny
malnova - gammel
juna - ung
maljuna - gammel