Ældre Kosmos og Kontaktbreve

Kontaktbrev 1942/19 side 6
<<  19:50  >>
ESPERANTO.
Redaktion: Thora Hammarlund.
19. Time.
Endelsen -aĵo betegner noget konkret, karakteriseret ved det i Ordroden udtrykte.
Eks:
bona - god
bonaĵo - noget godt, en god Ting
valoro - Værdi
valoraĵo - Værdigenstand
krei - at skabe
kreaĵo - en Skabning
pentri - at male
pentraĵo - et Maleri
I Modsætning til Endelsen -eco (se Time 18), der udtrykker noget abstrakt, betegner Endelsen -aĵo noget konkret.
Eks:
bona - god
boneco - Godhed
bonaĵo - noget godt, en god Ting
Udsagnsordenes tre Tillægsmaader kan foruden at staa som Navneord og Tillægsord ogsaa staa som Biord.
Plorante la knabo kuris al mi - grædende løb Drengen hen til mig
kreinte la mondon Li vidis, ke - da han havde skabt Verden, saa han,
Ĉio estas absolute bona - at alt var saare godt
manĝonte la infanoj venis - da de skulde til at spise, kom Børnene.
Bemærk!
Der er brugt n-Form i Sætningen "kreinte la mondon --", da der er underforstaaet en Handling, hvor "mondo" er Genstand.
Atinginte la hejmon, li komencis legi sian gazeton.
Vidante la malbelan veteron, si restis hejme.
Dirinte tion, li foriris.
Faronte la benkon, li aĉetis lignon.
Forironte li adiaŭis.
Leginte sian leteron, li komprenis ĉion. Ricevinte la donacon, li dankis.
valoro - Værdi
infano - Barn
ligno - Træ (Materiale)
bileto - Billet
krajono - Blyant
kuri - løbe
manĝi - spise
adiaŭi - tage Afsked
pardoni - tilgive
ĉio - alt
komenci – begynde
Oversættelse af Opgave Nr. 16.
La legonta knabo estas maldiligenta. La vojaĝinto foriris de la stacidomo. La kreskanta klubo nun havas naŭdek-sep anojn. La parolinto forlasis la kunvenon. La forironta knabo prenas sian libron. La ploranta estas mia fratino. Mi konas la kreanto de la verko.
Opgave Nr. 17.
Klappende takkede de Taleren. Han døde kæmpende. Da han havde faaet Svar, døde han. Da han skulde forlade Byen, købte han en Billet. Gaaende naaede han Byen. Efter at have arbejdet, hvilede han. Naar han skal skrive, tager han sin Blyant. Han tilgav hende, da han forstod Sagen.
  >>